آئین شیرهپزی مانیزان؛ میراث ناملموس استان همدان
فصل برگ‌ریز پاییز که فرا می‌رسد، هنگامی که مسیر روستاهای ملایر را طی می کنی آنچه چشم‌نواز است جنب و جوش زنان و مردان روستایی در چیدن انگور از باغات و پهن‌کردن آنها در مسیرهای کنار جاده، روی پشت بام‌ها و بر فراز تپه هاست.
فصل برگ‌ریز پاییز که فرا می‌رسد، هنگامی که مسیر روستاهای ملایر را طی می کنی آنچه چشم‌نواز است جنب و جوش زنان و مردان روستایی در چیدن انگور از باغات و پهن‌کردن آنها در مسیرهای کنار جاده، روی پشت بام‌ها و بر فراز تپه هاست.
به گزارش خبرنگار طلیعه امید پرس؛ کمی آن طرفتر وقتی به هفته اول مهر ماه می رسیم، روستای مانیزان با مردم خون گرم و مهربانش تکاپوی دیگر را تجربه می کند و آن ” شیره پزی” است؛ آئینی کهن با دیگ‌هایی که روی آتیش قرار می‌گیرند و شیره جان انگورهای تاکستان ها ملایر را در دل خود جای می دهند…
اینجا مانیزان است، با مردمی با چهره های ساده و صمیمی، با دستان پینه بسته و اراده ای قوی، با دیگ های بزرگی که بخار شیره پزی از آن به آسمان بلند می شود و ظرف های بزرگ و کوچک شیره های سفید و عسلی، باسلق، لواشک و …
امسال چهاردهمین جشنواره شیره پزی ملایر، پنجشنبه، پنجم مهر ماه، با حضور حجت الاسلام احد آزادیخواه؛ نماینده ملایر در مجلس شورای اسلامی، معصوم علیزاده مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان و تنی چند از مدیران استانی و شهرستانی، جمعی از هنرمندان و اقشار مختلف مردم در محل سایت جشنواره مانیزان برگزار شد.
رییس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر در این رابطه گفت: امسال چهاردهمین جشنواره شیره پزی ملایر در روستای هدف گردشگری مانیزان با حضور چشمگیر مسافران و گردشگران برگزار شد و این رویداد شامل برنامه های مختلفی از جمله اجرای موسیقی سنتی ، برنامه طنز گروه هنری لبخند، اجرای موسیقی لری و برنامه طنز مددجو، برپایی بازارچه عرضه مستقیم محصولات محلی شیره و …. و اجرای موسیقی میلاد درویش بود و در پایان از سه نفر برتر در پخت بهترین شیره، تقدیر بعمل آمد.
ابراهیم جلیلی، افزود: برپایی کارگاه های شیرهپزی و غرفه های فروش سوغات و صنایع دستی، پخت نان محلی و توزیع آش محلی، چای ذغالی و برگزاری مسابقه انتخاب شیره برتر، از جمله برنامه های جنبی این جشنواره به شمار می رفت.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: این جشنواره ملی با همکاری و تعامل ادارات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان، بخشداری، شورای اسلامی و دهیاری و اهالی روستای مانیزان و نهادهای دولتی و خصوصی برگزار شد.
رئیس میراث فرهنگی ملایر خاطرنشان کرد: زیرساخت سایت برگزاری جشنواره شیره پزی ملایر در روستای مانیزان با اعتباری در حدود ۵۵۰ میلیون تومان (اوراق ) از ردیف اعتبارات ملی تکمیل شده است، همچنین به منظور تکمیل سایت اجرای جشنواره از ردیف اعتبار ملی قراردادی با پیمانکار منعقد و حدود ۲۰۰ متر مربع مساحت کف فرش سایت بزرگتر شد.
وی یادآورشد: انگور یک برند تجاری و جهانی است برای این شهرستان لذا مشتقات انگور نیز در میراث ناملموس مانند مراسم شیره پزی، مهارت پخت باسلق و… در گذشته ثبت شده و اخیرا نیز شربت شیره در راستای تکمیل تجاری سازی در میراث ناملموس به اسم شهرستان ملایر به ثبت رسیده است.
جلیلی برگزاری این دست جشنواره ها را در معرفی پتانسیل فراوان گردشگری ملایر به اقصی نقاط ایران موثر دانست و افزود: جای جای این شهرستان دارای ظرفیت بالای رونق صنعت توریسم است.
■ خواص شیره انگور در درمان بیماری ها
از آنجایی که موثرترین خواص شیره انگور مربوط به کالری آن می باشسد لذا برای فصل های پاییز و زمستان که بدن به کالری بیشتری برای گرم کردن خود احتیاج دارد، بهترین غذا محسوب می شود
سطح کالری شیره انگور بسیار بالا است و از این رو مصرف این ماده غذایی برای افرادی که دچار ضعف عمومی هستند، بسیار مفید است، همچنین افرادی که در اثر بیماری طولانی یا عمل جراحی ضعیف شده اند یا افرادی که بسیار لاغرند جهت بهبود ضعف خود می توانند از شیره انگور استفاده کنند.
یکی از موثرترین خواص شیره انگور، خاصیت پاک کنندگی آن است به طوری که مصرف آن باعث دفع اوره و مقداری از اسیدهای غیرمفید بدن می شود و در نتیجه پاک کننده بقایای غذاها در روده و معده است.
اطبای سنتی بر این باورند که مصرف مرتب شیره انگور به همراه غذا ، آب میوه و یا به همراه میان وعده های غذایی باعث کاهش تنش های عصبی و در نتیجه درمان کم خونی و حفظ سلامت شخص می شود.
با وجود انرژی و کالری موجود در شیره انگور، مصرف آن به افراد کم تحرک که ورزش منظم ندارند، توصیه نمی شود چراکه سبب چاقی و اضافه وزن خواهد شد، به علاوه از شیره انگور حاوی قند زیادی است و از این رو مصرف آن برای افراد دیابتی مضر است.
■ خبرنگار: مهناز روزبهانی
