جشن ملی شیره‌پزی ملایر؛ میراث ناملموسی از دل تاریخ / برگزاری سیزدهمین جشنواره شیره‌پزی سنتی در روستای توریستی “ازناوله” ملایر
اوایل مهر ماه که می‌رسد عطر فصل پاییز می‌پیچد در باغستان‌های شهر جهانی انگور و درختان تاک با خوشه‌های آویزانش و حبه‌های شیرین انگورهایی که در تلألوی نور آفتاب خودنمایی می‌کنند و کمی آن طرف‌تر در روستاهای ملایر، رسم و آئینی سنتی خودنمایی می‌کند که قدمتی دیرینه دارد.
اوایل مهر ماه که می‌رسد عطر فصل پاییز می‌پیچد در باغستان‌های شهر جهانی انگور و درختان تاک با خوشه‌های آویزانش و حبه‌های شیرین انگورهایی که در تلألوی نور آفتاب خودنمایی می‌کنند و کمی آن طرف‌تر در روستاهای ملایر، رسم و آئینی سنتی خودنمایی می‌کند که قدمتی دیرینه دارد.
در فصل برگ‌ریز و هزاررنگ پاییز و فصل برداشت انگور، حال و هوای روستاهای ملایر حال و هوای دیگری است؛ اهالی به دنبال تهیه انگور مناسب برای پخت شیره هستند.
جنب و جوش و تکاپو در همه روستاهای ملایر دیده می‌شود و آیین شیره‌پزی به عنوان میراث ناملموس ملایری‌ها رنگ و عطر خاصی دارد؛ شهد شیرین شیره انگور، شربت شیره، باسلق و عطر پر از زندگی کلوچه‌ها و نان‌های محلی در کنار درب خانه‌های روستائیان نوید‌دهنده شور، پویایی و سرزندگی در میان اهالی روستاهای ملایر است.
امسال سیزدهمین جشنواره سنتی شیره‌پزی ملایر به میزبانی روستای توریستی “ازناوله” با محوریت جشنواره کسب و کارهای بومی و محلی(کاربوم)، در مجاورت قلعه باستانی قاسم‌خان و فضای بکر و طبیعی باغ‌های “ازناوله” در محیط باز به همت فرمانداری، بخشداری مرکزی، میراث فرهنگی، شورای اسلامی روستا و دهیاری روستا، همراه با اجرای آئین‌های مختلفی چون طبق‌کشی توسط دختران روستا، برگزار شد.
■ “ازناوله”؛ دروازه ورود به دره جهانی جوزان
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر گفت: امسال سیزدهمین جشنواره آئینی شیره‌پزی ملایر ششم مهر ماه در روستای توریستی ازناوله، با عنوان “ازناوله؛ دروازه ورود به دره جهانی جوزان” طی دو روز از ششم تا هفتم مهر ماه به مدت دو روز برگزار شد.
ابراهیم جلیلی در گفت‌وگو با خبرنگار ما؛ با بیان اینکه تلاش شد امسال جشنواره شیره‌پزی به صورت ویژه همراه با برنامه‌های فرهنگی سخنرانی، اجرای نمایش طنز، تئاتر و موسیقی و با حضور توریست‌ها و اقشار مختلف مردم و مسئولین برگزار شود، افزود: نامگذاری این جشنواره تحت عنوان ”روستای توریستی ازناوله؛ دوازه ورود به دره جهانی جوزان” با این هدف بوده است که مردم می‌توانند از طریق ورود به این روستا به سایر روستاهای منطقه شامل توسک، مانیزان، جوزان، گوراب و غیره دسترسی داشته باشند.
این فرد مسئول هدف از برگزاری این جشنواره را معرفی ظرفیت‌های کشاورزی، صنایع دستی، جاذبه‌های گردشگری، آثار باستانی، منطقه حفاظت شده “لشگردر” و پتانسیل‌های شهرستان در حوزه تولید مشتقات انگور، همراه با برپایی بازارچه‌های متنوع عرضه محصولات محلی و سوغات شهرستان عنوان کرد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه پنجم مهر ماه، روز جهانی جهانگردی است، افزود: در ایران نیز به همین مناسبت از سوی وزرات میراث فرهنگی از ۵ تا ۱۳ مهرماه به نام “هفته گردشگری” نامگذاری شده و برنامه‌های متنوعی اجرا می‌شود که در این راستا شهرستان ملایر نیز میزبان برگزاری چندین جشنواره بوده است.
این فرد مسئول بازدید رایگان از موزه تاریخ و فرهنگ و ارگ باستانی نوشیجان، برگزاری ایستگاه نقاشی در موزه لطفعلیان و تور بازدید خبرنگاران از ظرفیت‌های گردشگری را از جمله برنامه‌های این شهرستان در هفته گردشگری برشمرد.
رئیس میراث فرهنگی ملایر با بیان اینکه در استان همدان دو جشنواره در سامانه ثبت رویدادهای میراث فرهنگی به ثبت رسیده که یکی از آنها جشنواره شیره‌پزی سنتی ملایر بود، گفت: امسال اعضای جلسه هماهنگی برگزاری جشنواره‌های پاییزه ملایر به این نتیجه رسیدند که جشنواره شیره‌پزی سنتی در روستای توریستی ازناوله برگزار شود.
جلیلی خاطرنشان کرد: اعلام برندگان یازدهمین دوره جشنواره خوشه برتر و رونمایی از سند ثبت جهانی انگور (جیاس) ۱۱ مهر با همت جهاد کشاورزی و شرکت پیمان‌گستر در روستای جوزان صورت می‌گیرد، همچنین جشنواره گردو و بادام علی آباد با همکاری دهیاری و شورای اسلامی و بخشداری جوکار ۱۳ مهرماه در روستای علی‌آباد برگزار می‌شود.
■ تلاش برای برگزاری جشنواره‌ای پر از شور و نشاط
در آستانه برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره شیره‌پزی سنتی، فرماندار به همراه بخشدار مرکزی و دهیار روستا، از محل برگزاری جشنواره در روستای ازناوله بازدید کرد و از نزدیک در جریان روند فراهم سازی مقدمات برگزاری جشنواره قرار گرفت.
داریوش صفاری، معاون برنامه‌ریزی و توسعه فرمانداری ملایر نیز در این رابطه بیان کرد: جشنواره شیره‌پزی ملایر مختص یک روستا نیست، بنابراین مقرر شد امسال این جشنواره با هدف معرفی روستاهای درّه جهانی جوزان، ایجاد تنوع و بازار رقابتی فروش محصولات فرآورده‌های انگور در ازناوله برگزار شود و همه روستاهای این درّه جهانی از این جشنواره منتفع شوند.
■ فعالیت ۳۰ کارگاه شیره‌پزی در ازناوله
دهیار روستای ازناوله، با بیان اینکه تاکنون ۱۲ دوره جشنواره شیره‌پزی در روستای هدف گردشگری مانیزان برگزار شده است و امسال اهالی روستا ازناوله میزبان این جشنواره سنتی بودند، گفت: شیره‌پزی در این روستا سابقه‌ای دیرینه دارد و در حال حاضر بیش از ۳۰ کارگاه شیره‌پزی مشغول به پخت شیره و فرآورده‌های آن هستند.
فریبا مهرابی‌‌پور افزود: هر ساله در فصل برداشت انگور، آئین سنتی شیره‌پزی نیز برگزار می‌شود و گردشگران و مسافران فراوانی به این نقطه سرسبز ملایر جذب می‌کند.
وی با اشاره به اینکه دره جوزان شامل روستاهای ازناوله، جوزان، کهریز، کله‌‌بید، مانیزان، قلعه باباخان، خیرآباد، بابلقانی، گماسا، امامزاده گل‌گل، قلعه جوزان، توسک سفلی و توسک علیا، است، اظهارکرد: امسال روستای ازناوله برای برگزاری جشنواره و پذیرایی گرم از گردشگران و مسافران آمادگی کامل داشت.
دهیار روستای ازناوله با اینکه این روستا یک منطقه توریستی به شمار می‌رود، ادامه داد: ازناوله در ۱۳ کیلومتری جنوب شرقی ملایر و در محدوده کوهستانی لشگردر واقع شده و از توابع بخش مرکزی و دهستان موزاران ملایر است.
وی به وجود درختان کهن گردو و طبیعت بکر و سرسبز ازناوله اشاره و خاطرنشان کرد: محصولات کشاورزی مرغوب شامل انگور، هلو، گردو و بادام در این روستا کشت می‌شود، همچنین کوه مارماهی و کوه شیر و پلنگ از جاذبه‌های روستای ازناوله به شمار می‌رود که از دیرباز زیستگاه کبک، عقاب، بز کوهی، گرگ و روباه بوده است.
مهرابی‌‌پور با بیان اینکه این روستا دارای چند قلعه گِلی تاریخی است که معماری آن به دوران قاجار برمی‌گردد، گفت: با توجه به قرار گرفتن در “هفته گردشگری” امکان بازدید از داخل قلعه تاریخی ازناوله برای گردشگران در روز جشنواره مهیا شده بود.
وی یادآورشد: برگزاری مسابقه “شیره برتر”، اجرای موسیقی سنتی، برنامه‌های شاد فرهنگی، برپایی غرفه‌های عرضه‌کننده شیره و انواع فرآورده‌ها و مشتقات انگور، محصولات باغی، انواع غذا، آش، کلوچه و لبنیات محلی، صنایع‌دستی، چای زغالی و… از برنامه‌های شاخص سیزدهمین جشنواره شیره‌پزی بود.
■ لزوم توجه به مشتقات انگور در کارگروه اشتغال
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فصل پاییز، زمان برگزاری جشنواره‌های متنوع در سطح شهرستان ملایر است، افزود: طی یک ماه گذشته چهار جشنواره مفرح در ملایر اجرا شد که گواه توانمندی و پتانسیل شهرستان در عرصه‌های مختلف است.
حجت‌الاسلام احد آزادی‌خواه در آئین جشنواره شیره‌پزی ازناوله، با اشاره به اینکه از جمله سه حوزه کاربردی در سطح شهرستان که می‌تواند در رونق اقتصادی نقش مؤثری داشته باشد، توجه به مشتقات انگور و محصولات کشاورزی است، افزود: قطعاً در کارگروه اشتغال باید توجه ویژه‌ای به این مقوله شود.
وی از استفاده از ظرفیت و پتانسیل هنرمندان بومی شهرستان در جشنواره ازناوله تقدیر کرد و گفت: علی‌رغم اینکه این روستا برای نخستین بار میزبانی این جشنواره مهم را برعهده داشته است، اما فراهم‌سازی زیرساخت‌ها و تدارک‌دیدن برنامه‌های متنوع برای جذب گردشگر در این مراسم قابل تقدیر است.
آزادی‌خواه با اشاره به اینکه یازدهم مهر ماه نیز در محل دره جوزان جشن رونمایی از سند جهانی شدن انگور ملایر (جیاس) با حضور مسئولین استانی و کشوری برگزار می‌شود، افزود: همچنین در این جشن از رتبه‌های برتر رقابت خوشه‌های برتر انگور تجلیل به عمل می‌آید.
نماینده مردم ملایر در ادامه به دیدار جمعی از ملایری‌ها و مسئولین استان همدان، با مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: در این دیدار رهبری معظم، از تعدادی از شهدای شاخص ملایر چون شهید امنیت “علی نظری” به اسم نام بردند که نشانه اشراف ایشان به مسائل کشور بوده و باعث افتخار شهرستان ملایر است.
فرماندار ملایر نیز با گرامی‌داشت هفته دفاع مقدس، هفته گردشگری و هفته وحدت، اظهار امیدواری کرد: این رخدادهای فرهنگی و تلاش‌های اقتصادی سبب پویایی بیشتر شهرستان ملایر و ساختن روزهای بهتر برای این خطه از ایران اسلامی می‌شود.
سلمان اسماعیلی از برگزارکنندگان این مراسم و دستگاه‌های اجرایی دخیل در بحث جشنواره شیره‌پزی ملایر، چون بخشداری مرکزی، اداره میراث فرهنگی، اعضای شورای اسلامی روستا و دهیار روستای ازناوله تقدیر کرد.
■ حمایت از کسب و کارهای خرد و کوچک
مدیر کل صندوق کارآفرینی امید استان همدان نیز با بیان اینکه این صندوق در راستای حمایت از کسب و کارهای خرد و کوچک و خوداشتغالی، نسبت به اعطای تسهیلات ارزان قیمت به متقاضیان اقدام می‌کند، افزود: در همین راستا حامی جشنواره‌های بومی و محلی هستیم.
ارسلان حسن‌پور با اشاره به اینکه یکی از اهداف این جشنواره‌های بومی و محلی برندسازی محصولات تولیدی در روستاها و تجمع دانش کارآفرینی برای رونق بازار فروش است، افزود: صندوق کارآفرینی امید در حوزه‌های مختلفی مثل کسب و کارهای کشاورزی، رونق صنایع دستی، ورزش جوانان و اجرای طرح‌های نهادهای حمایتی چون کمیته امداد و بهزیستی از افرادی که تمایل به حضور در این عرصه‌ها را دارند، حمایت می‌کند.
مدیر صندوق کارآفرینی امید استان همدان، یادآور شد: همچنین افرادی که تمایل دارند می‌توانند با سپرده‌گذاری در صندوق تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان از تسهیلات اشتغال‌زایی به منظور راه‌اندازی کسب و کارها استفاده کنند.
گفتنی است؛ در پایان مراسم توسط صندوق کارآفرینی امید همدان از سه نفر از برگزیدگان “مسابقه شیره برتر” تجلیل به عمل آمد و به نفر اول ۱۵۰ میلیون تومان، به نفر دوم ۱۰۰ میلیون تومان و به نفر سوم ۵۰ میلیون تومان تسهیلات ارزان قیمت خوداشتغالی اعطا شد.
// انتهای پیام //